Güney Kore’nin Gyeongsang şehrinde KOMA mimarlık atölyesi tarafından tasarlanmış olan müze, Son Yang Won’un hayatına ve yaptığı işlere adanmış bir anıt niteliğinde. 1950’de şehit olan Hıristiyan vaiz Won anısına yapılan Son Yang Won Müzesi (Son Yang Won Memorial Museum), 2016 yılında tamamlanmış.

© Joonhwan Yoon

Tamamı beton yapı, sembolik bir anıt olma fikriyle ortaya çıkmış. Yapıdaki sergi alanları da bu anıt hissini kuvvetlendirecek ve Son Yang Won’un yol gösteren üç temel prensibi yansıtacak kavramlar etrafında şekilleniyor: dayanıklılık, fedakarlık ve  barışıklık. Seoul tabanlı Lee Eunseok önderliğindeki KOMA ekibinin tasarımı müzenin sembollikliği de burada başlıyor olsa gerek. Sergi alanları, bu üç kavramın yansıtılmasını hedefliyor, dolayısıyla Son Yang Won’un da.

© Joonhwan Yoon

Son Yang Won Müzesi’nde ziyaretçinin dikkatini ilk çeken özellik müzenin dışarıya kapalı beton bir halka olarak karşımıza çıkması. Tamamıyla dış dünyadan izole bir beton halka içine yerleştirilmiş. Alana yaklaşırken gözlemlenen tek kütle bu beton halka. Fakat, içine girdiğimizde müzenin gökyüzüne ve yere açılan bir yapıda olduğunu görüyoruz. Zemindeki yapay su ögesiyle de bu hissi güçlendiriyor KOMA ekibi. Sonuç olarak bahsedilen beton halka kısım masif bir kütle değil iki katmanlı halka duvarlar.

© Joonhwan Yoon

Halka kısmı mimarlık ofisi, ‘kalkık hacim – lifted volume’ adını vermiş. Bu yerden yükseltilmiş beton halka, bir tarafta beton perde ve bir tarafta, gözlemleyebileceğiniz üzere,  dağınık olarak yerleştirilmiş pilotiler tarafından desteklenmiş.

İlk bakışta dünyaca ünlü Le Corbusier’in mimarlık tarihi açısından oldukça önemli eseri Villa Savoye’u hatırlatma sebebi de bu. Fakat burada kasıtlı olarak kurgulanan taşıyıcıların özelliği bulunduğu alanda mekana etkileyici, dramatik bir hava katmak.

© Joonhwan Yoon

‘Kalkık hacim’ müzenin giriş kısmının kurgulandığı alan aynı zamanda. Ziyaretçilerin müzeye yaklaşabildiği ilk nokta bu halkanın içine doğru yükselen ve ziyaretçiyi müzeye yönlendiren halkanın izini takip eden dairesel bir rampa, halkanın izdüşümü.

Ziyaretçiler bu dar sirkülasyon rotasından Son Yang Won Müzesi’ne ulaşmak amacıyla geçerken burada bu sıkışık mekanla aktarılma istenen Son Yang Won’un yaşadığı fisikzel ve psikolojik acıları. Son Yang Won Müzesi’nin başladığı yer, rampayla gelenlerin karşılanıp daha sonra halkaların içine yönlendirildiği ve burada ağır, kasvetli ve dar bir mekan deneyimleten sirkülasyon alanı.

© Joonhwan Yoon

Son Yang Won Müzesi’nin ilginç yanlarından biri de müzenin şekilsel ve kurulum olarak 21. yüzyılın müze tipografyasına, düzenine ve sergi formatına karşı çıkması. Bunun yerine, mimarları yapıyı bir hatırlama/anma mekanı olarak değerlendiriyor; Son Yang Won’un ruhani mirasını mimariyle aktaran mekanlar. Yapay eserlerin sergilendiği mekanlar değil de belirli kavramlar etrafında şekillenen ve amaçları bu kavramları bir tür mekansallığa dökme olan mekanlar olmak. Müzeye aynı zamanda Anma Mekanları Müzesi (Museum of Spaces of Remembrance) da deniliyor.

© Joonhwan Yoon

Görselliği ve tasarım yaklaşımıyla bir hayli dikkat çeken Son Yang Won Müzesi, alanda brüt betonla sağladığı masifliği ve yarattığı ilginç müze mekanları, sergi kurgularıyla elde ediyor bu özelliğini.