©Virgile Simon Bertrand

Parametrik mimarinin dünyadaki en önemli temsilcilerinden olan Zaha Hadid Architects (ZHA) ekibi tarafından tasarlanmış olan Dongdaemun Design Plaza (DDP), Tasarım Meydanı olarak adlandırabileceğimiz, içerisinde sergi ve dinlenme salonları, bir tasarım müzesi ve herkese açık bir kafe bulunduran kamusal bir alan. Seul’a devasa bir kamusal alan katan 2014 yılında tamamlanmış olan DDP, Kore’de üç boyutlu BIM (Building Information Modelling – Yapı Bilgi Sistemi) kullanan ilk kamusal proje.

©Virgile Simon Bertrand

*Ekip BIM ile ilerleyen tasarım süreçlerinden bahsediyor: Birden çok yapıdan oluşan DDP, oldukça özgün bir tasarım süreci ve anlayışına sahip. Zaha Hadid Architects ekibi DDP’nin tasarım süreci boyunca yapının bünyesindeki her binanın gereksinimini, projenin içinde ve çevresinde sosyal etkileşimleri ve kullanıcıların davranışsal yapısını tanımlayacak, birbiriyle bağlantılı mekansal ilişkiler olarak kabul edip bu anlayışla tasarlıyor. Tanımlanan ve birbirlerini etkileyip yönlendiren bu ilişkiler Dongdaemun Design Plaza tasarımı için ana girdiler oluyor. BIM sistemi ile ilerleyen böyle bir tasarım anlayışı, bir projenin mekansal organizasyonu, program gereksinimleri ve mühendisliği gibi farklı boyutlarının nasıl bir araya geldiğini gösteren önemli bir örnek.

©Forgemind Archimedia

Parametrik BIM sistemi ve işlemsel tasarım (computational design) yazılımlarıyla DDP’nin her aşamasında tasarım müşterinin sürekli evrilen isteklerine göre hızlı bir şekilde değiştirilebilmiş ve bunu sonucunda ortaya çıkan yeni teknik gereklilikler de tasarıma hızlı şekilde yansıtılıp, test edilebilmiş. Bu sayede aslında projede, tasarımın özüne sadık kalınarak birçok değişikliğe gidilebilmiş. Aynı zamanda danışmanlarla koordinasyonu arttıran ve maksimum bilgiyle tasarım kararlarının alınmasını sağlayan bu süreç, ekibe göre, DDP yapısının yaşamı boyu başarılı bir tasarım olarak kalabilmesini sağlıyor.

©Edmon Leong

Parametrik modelleme süreçlerinin yapının konstrüksiyonu yönünden de birçok yararı olmuş. DDP’nin BIM altyapısıyla yapılmış dijital tasarım modeli, konstrüksiyonun yapılacağı yerdeki koşullar, yerel yönetmelikler, mühendislik gereksinimleri ve maliyet kontrolleri gibi her konuyla ilgili tasarım ve inşaat süreci boyunca rafine edilebilir bir çalışma modeli.

ZHA ekibi tasarım ve tasarım detaylarının her noktasında daha büyük bir kontrole sahip. Bu tasarım süreci yaının tekniği açısından aynı zamanda geleneksel strüktür tasarım süreçlerinden çok daha kesin sonuçlar veriyor ve böylece müşteri ve yüklenicilerin tasarımın özünü daha iyi kavrayıp buna uygun çözümler geliştirmelerini kolaylaştırıyor.

©art.brianpick.com

DDP’nin cephesini oluşturan kaplama da bu sürecin sonuçlarından bir tanesi. Yapının dış kabuğunun oluşturulması, kaplama sisteminin 45.000’den fazla farklı boyutlara ve eğriliklere sahip farklı panellerden oluşması sebebiyle oldukça zorlu bir süreçmiş. Bu kaplama da yine parametrik modelleme süreçleri ve yapıya özel seri metal levha üretimi ile mümkün kılınmış. Yine BIM sayesinde cephe, oldukça kaliteli ve maliyet kontrollü süreçlerle elde ediliyor.

©Virgile Simon Bertrand

Yapının cephesi, pikselli ve delikli olmak üzere iki çeşit modelleme ile üretilmiş. Böylece yapının ışık durumlarına ve mevsimsel olaylara bağlı olarak değişen dinamik bir görsel etkiye sahip olması sağlanmış. DDP, çevresine uyumlu şekilde değişen karaktere sahip: cephe sayesinde yapı kimi zaman bu çevre içerisinde tek bir eleman; kimi zaman da kendisini çevreleyen peyzajla uyum içinde olarak Dongdaemun’un bir parçası haline geliyor. Akşamları ise yapı etrafında tüm binaların neon tabelalarını ve LED aydınlatmalarını yansıtıyor. Akşamları, yerleşik cephe aydınlatmaları sayesinde görünürlüğünü kaybetmeyen yapı, kendine özgü kentsel ortamların özelliklerini yansıtan bir cepheye sahip.

©Virgile Simon Bertrand

Dongdaemun Design Plaza’nın tasarımı, alanın geçmişine ve yeni keşfedilmiş olan tarihini ayarattığı yeni ortama dahil ediyor. Plazanın kurguladığı mimari çevre, tasarımın merkez noktası olarak Seul’un antik surları ve tarihi bulguları belirleyerek yaratılan yapının çevresiyle bağ kurmasını sağlıyor. DDP ile yaratılan dış mekanlar da Seul’u daha yeşil bir kente dönüştürme hedefinde. Yapının yüzeyindeki boşluklar ve açık alanlar yaratan kıvrımları, yenilikçi tasarım dünyasına bir bakış oluştururken yapıyı aynı zamanda kentin çağdaş kültürü, tarihi ve doğası arasında bir bağlantı haline getiriyor.

©Virgile Simon Bertrand

Dongdaemun Design Plaza, Kore’nin çağdaş mimarlık ve mühendislik geleneklerini teknolojinin en gelişmiş yöntemleriyle sürdüren bir tasarım. Devasa tasarım meydanı Zaha Hadid Architects ekibine ve projede görev alan binlerce kişiye göre böyle bir üst düzey yapının hayata geçmesine yardımcı olan herkesin yetenek ve mimarlık konusundaki tutkusunun yerleşik bir örneği. Yapı, süreçleri ve fikirleriyle hem Kore hem de Seul toplumu için sosyal ve teknik açıdan oldukça önemli bir mimari eser.