Steve Jobs Tiyatrosu

Mimar: Foster + Partners

Yer: Apple Park, Cupertino, Kaliforniya

Yapım yılı: 2017

Norman Foster (Pritzker 1999) önderliğindeki Foster+Partners tarafından tasarlanan Steve Jobs Tiyatrosu (Steve Jobs Theatre), geçtiğimiz Nisan ayında tamamlanan yine Foster+Partners tarafından tasarlanmış olan Kaliforniya, Cupertino’daki Apple Park’ta bulunuyor. Hem mimarların hem de Apple firmasının vizyonunun vücut bulmuş hali olan tiyatro binası, 8 yıllık bir çalışmanın ürünü.

Steve Jobs Tiyatrosu / Foster + Partners

Steve Jobs Tiyatrosu, toprak üstündeki lobi yapısıyla oldukça dikkat çekiyor. Tiyatronun fuayesi olarak tasarlanan bu alan dairesel bir forma sahip; tamamı cam kaplanmış bir daire. Tepesinde mercek şeklinde bir çatısı var. Bu çatı, yalnızca resimde de gördüğünüz 44 dairesel cam panelle destekleniyor. Zeminden itibaren tamamen şeffaf olan lobi alanı, dünyadaki en büyük -tam 80.7 ton- karbon fiber çatısına sahip. İnanılmaz bir mimari çözümle, yalnızca cam destekli çatı yüzüyormuş hissi yaratıyor ziyaretçilerde.

Steve Jobs Tiyatrosu’nun mercek çatısı 41 metre çapında. Çatıyıyı oluşturan paneller yapım sırasında, şantiyede, birleştirilmiş ve lobinin strüktürüne uygun bir şekilde tek bir kütle olarak camların üstüne kaldırılarak yerleştirilmiş. Sonucunda dünyada camla desteklenen en büyük strüktür ortaya çıkmış. Apple neredeyse her projesi gibi, mimarlık ve bunu teknolojiyle birleştirme konusunda sınırları zorlayan bir yaklaşıma sahip bu yapıda da görebileceğimiz mimari çözümler ile.

Dünyanın farklı yerlerinde görebileceğiniz tarzları benzer, oldukça iyi çözülmüş detaylar ve sınırları zorlayan tasarım yaklaşımıyla ünlenmiş olan Apple’ın bu tiyatro binasında da durum farklı değil. Yapıda istenen, bazı apple mağazalarının son yıllarda dikkat çeken tasarımı gibi, yangın söndürme elemanları, elektrik boruları, güvenlik ekipmanları vb hiçbir servis elemanının kullanıcı tarafından gözlemlenemesi, yapının içinde gizlenmesi. Bu da mimarları bir hayli zorlayıcı detay çözümlerine iten bir öge tasarımda. Sonuç olarak her türlü servis sistemi elemanı, camlar arasındaki silikon eklem yerlerine entegre ediliyor.

Cupertino’daki cam strüktür aynı zamanda bir kaya gibi sağlam. 8 büyükülüğündeki depreme dayanıklı olarak tasarlanmış.Yapının dış terası, cam panelleri ve çatısı seismik yalıtım (pendulum isolators) üstüne oturtulmuş.

Bu şekilde bina altındaki zemin hareket ettiğinde bile sabit kalmasını sağlayan bir sisteme sahip. Bunun dışında tiyatro, cam panellerin çökmesi ihtimaline de dayanıklı. Bütün 44 panel çökse de yapı sağlam kalıyor. Apple’ın yaptığı deprem testleri sonucu ortaya çıkan özellikler saydıklarımız.

Steve Jobs Tiyatrosu aynı zamanda oldukça ilginç bir asansöre sahip. Lobi ile aşağı kattaki tiyatro salonunu birbirine bağlayan cam asansör, 13 metre uzunluğunda ve sarmal klavuz raylara sahip. En aşağıdan yukarıya kullanıcıyı 171 derece döndürüyor. Dünyada bu teknolojiyi bir yolcu asansörü için kullanan ilk asansör olmasıyla ünleniyor bu yaklaşım da.

Tiyatro binası, Apple’ın birçok mağazasında görebileceğiniz bir merdiven tasarımı ve detayına sahip. Kıvrımlı bir merdiven ziyaretçileri kireçtaşı (özel bir türü olan serpeggiante castagna kireçtaşı seçilmiş.) döşemeye sahip zemindeki lobiden, yer altındaki oditoryuma yönlendiriyor. Oditoryumu Foster+Partners bir yelpaze şeklinde planlamış. İtalyan derisi koltuklar oluşturulan bu geometriyi takip edecek şekilde yerleştirilmiş. Tasarımın bütünlüğü aynı zamanda döşemenin ahşap kaplı yüzeyinin de koltukların çizdiği yayı takip etmesini gerektirmiş. Bunun üzerine ekip şöyle bir çözüm bulmuş; düz, beyaz meşe levhalar beş eşit şeride ayrılmış ve dairesel bir formda birleştirilmiş.

Foster+Partners’ın kıdemli üst düzey yönetici partneri Stefan Behling: ‘’Fikir oldukça basit; hassas bir şekilde süzülen çatı, güzel Kaliforniya peyzajının ortasında bir barınak yaratıyor. Bunu çaba göstermeden başardığı hissini vermek, bizim ofis olarak çözmekte en çok zorlandığımız teknik ve mühendislik detayları gerektirdi.’’ diyor.